Wat is een thuisstudie en is het iets voor jou?

Steeds meer mensen kiezen voor een thuisstudie. Maar wat is het precies? Hoe werkt het? En belangrijker: is het iets voor jou? In dit artikel ontdek je alles wat je moet weten als je overweegt om thuis te studeren. We nemen je stap voor stap mee door de mogelijkheden, voordelen, nadelen en praktische zaken. Ook krijg je tips om te bepalen of een thuisopleiding bij jou past.

Wat is een thuisstudie?

Een thuisstudie is een opleiding of cursus die je zelfstandig vanuit huis volgt – of op welke locatie dan ook. In plaats van klassikaal les te krijgen, krijg je toegang tot digitaal lesmateriaal en vaak ook nog lesboeken. In een enkel geval zijn het alleen maar lesboeken en is er geen digitaal lesmateriaal. Je studeert in je eigen tijd, in je eigen tempo, en vaak met begeleiding van een persoonlijke docent. Thuisstudies zijn beschikbaar op allerlei niveaus: van korte cursussen tot volledige erkende MBO- of HBO-opleidingen.

Een thuisstudie is niet per se “minder” dan traditioneel onderwijs. Het is gewoon anders georganiseerd: flexibel, individueel en vaak goedkoper. Je volgt lessen online, maakt zelfstandig opdrachten wanneer het jou uitkomt, en je hebt contact met een docent als je vragen hebt of feedback wilt.

Wat is het verschil tussen een thuisstudie en zelfstudie?

Hoewel deze termen vaak door elkaar worden gebruikt, is er een belangrijk verschil tussen een thuisstudie en zelfstudie.

• Thuisstudie: Je volgt een opleiding bij een onderwijsinstelling of opleider zoals LOI, NTI, NHA of Laudius. Je krijgt lesmateriaal en toegang tot een digitale leeromgeving, mét begeleiding van een docent. Je kunt opdrachten inleveren, vragen stellen en krijgt vaak persoonlijke feedback. Veel thuisstudies leiden tot een certificaat of erkend diploma.
• Zelfstudie: Je volgt dezelfde lesstof als bij een thuisstudie, maar zonder begeleiding. Je ontvangt het studiemateriaal of koopt dit los, en gaat er volledig autodidactisch mee aan de slag. Je leert in je eigen tempo, maar zonder feedback, correcties of begeleiding van een docent. Ook is er vaak geen toegang tot extra hulpmiddelen zoals oefenplatformen of communities. Bij een zelfstudie ben je dus 100% alleen bezig met de lesstof.

Voor wie graag volledig zelfstandig werkt en geen behoefte heeft aan begeleiding, is zelfstudie een goede en vaak goedkopere optie. Maar wie extra uitleg, motivatie en structuur nodig heeft, kiest beter voor een thuisstudie mét docentbegeleiding. voor een beroep, een diploma wil behalen of behoefte heeft aan houvast en begeleiding, is een thuisstudie vaak een betere keuze dan pure zelfstudie. Zelfstudie kan daarentegen ideaal zijn als je puur uit interesse of als hobby iets nieuws wilt leren zonder druk of verplichtingen.

Niet iedere thuisstudie wordt als zelfstudie aangeboden. Instituten weten ook dat de grootste slagingskans er is als zij jou goed kunnen begeleiden en hulp kunnen bieden waar nodig. Bij een zelfstudie heb je deze begeleiding niet.

Hoe werkt een thuisstudie precies?

Bij het volgen van een thuisstudie meld je je aan bij een opleider zoals LOI, NTI, NHA of Laudius. Vervolgens krijg je toegang tot een digitale leeromgeving waarin je studiemateriaal kunt inzien, opdrachten kunt maken, toetsen kunt oefenen en contact kunt leggen met docenten of medestudenten.

De stappen zijn meestal als volgt:

1. Je vergelijkt een thuisstudie op www.thuisstudievergelijk.nl
2. Je kiest een opleiding, klikt op de link en schrijft je online in op de website van het instituut.
3. Je krijgt toegang tot het digitale lesmateriaal (en soms ook papieren lesstof).
4. Je maakt opdrachten en ontvangt feedback van een docent.
5. Je plant zelf je voortgang en deadlines.
6. Je rondt de opleiding af met een examen of eindopdracht.

Sommige thuisstudies hebben praktijkonderdelen, stages of het opbouwen van een portfolio – vooral bij erkende beroepsopleidingen. Die onderdelen kunnen extern plaatsvinden, bijvoorbeeld via een stagebedrijf of examenlocatie. Bij sommige aanbieders kun je ook deelnemen aan klassikale sessies of webinars. Dit is afhankelijk van de opleiding.

Wat zijn de voordelen van een thuisstudie?

Een thuisopleiding biedt veel voordelen, zeker voor mensen met een druk leven of specifieke leerwensen:

• Flexibiliteit: Je studeert waar en wanneer je wilt, in je eigen tempo.
• Combineren met werk/gezin: Je hoeft geen vaste lesmomenten bij te wonen.
• Lagere kosten: Vaak goedkoper dan klassikaal onderwijs, zeker bij kortere cursussen.
• Ruim aanbod: Van hobbycursussen tot beroepsopleidingen, er is voor iedereen iets te vinden.
• Starten wanneer jij wilt: Je bent niet gebonden aan schooljaren of vaste startdata.
• Rustige leeromgeving: Je studeert thuis in je eigen tempo, zonder groepsdruk.
• Hergebruik van lesmateriaal: Alles blijft vaak beschikbaar zolang je toegang hebt tot de leeromgeving.
• Geüpdatet lesmateriaal: Bij veel thuisstudies wordt het lesmateriaal tijdens je studie aangepast aan nieuwe wetgeving, inzichten of trends. Niet altijd, maar vaak wel.
• Een stok achter de deur: De aanwezigheid van een studiecoach of docent zorgt voor extra motivatie en structuur.

Voor veel mensen betekent dit: minder stress omdat ze niet afhankelijk zijn van vaste lestijden, reistijd of groepsdynamiek. Ze kunnen hun studie afstemmen op hun persoonlijke situatie, zoals werk, gezin, hobby of gezondheid. Bovendien ervaren ze meer regie over het leerproces doordat ze zelf bepalen wanneer en hoe ze studeren, en in welk tempo ze door de stof gaan.

Wat zijn de nadelen van een thuisstudie?

Tegenover de voordelen staan ook nadelen die je niet moet onderschatten en waar we eerlijk over moeten zijn:

• Zelfdiscipline nodig: Zonder klasgenoten of docenten die je dagelijks ziet, moet je jezelf motiveren.
• Minder sociale interactie: Je mist het contact en de uitwisseling die een fysieke klasomgeving biedt.
• Soms beperkte praktijkmogelijkheden: Vooral bij praktische beroepen (zoals bijvoorbeeld bij een opleiding verpleegkunde) kan het lastig zijn om alle vaardigheden thuis aan te leren.
• Vertraging ligt op de loer: Omdat je je eigen tempo bepaalt, kan uitstelgedrag optreden.
• Technische afhankelijkheid: Je bent afhankelijk van een goed werkende digitale leeromgeving en internetverbinding.

Daarom is het goed om naar jezelf te kijken: kun je dit?

Welke soorten thuisstudies zijn er?

Het aanbod aan thuisstudies is enorm breed. Je kunt kiezen uit:

• Persoonlijke ontwikkeling: mindfulness, creatief schrijven, psychologie, assertiviteit en nog veel meer
  • Voorbeeld: ‘Kunstgeschiedenis‘, ‘Stervensbegeleiding‘
• Beroepsopleidingen: boekhouden, pedagogiek, secretaresse, marketing, zorg en nog tig andere vakgebieden
  • Voorbeeld: ‘Makelaarsopleiding‘, ‘Ervaringsdeskundige‘
• Taalcursussen: Engels, Spaans, Frans, Nederlands voor anderstaligen en nog tientallen andere talen
  • Voorbeeld: ‘Zakelijk Engels‘, ‘Gebarentaal‘
• Creatieve opleidingen: fotografie, modeontwerp, tekenen, binnenhuisarchitectuur om er maar een paar te noemen
  • Voorbeeld: ‘Tekencursus‘, ‘Wimperextensions‘
• Techniek & ICT: webdesign, programmeren, netwerkbeheer, Excel en veel andere interessante opleidingen
  • Voorbeeld: ‘Grafisch vormgever‘, ‘Webdesign‘
• Zakelijke opleidingen: projectmanagement, financieel administratief medewerker, HRM en meer
  • Voorbeeld: ‘Basiskennis management‘, ‘Verandermanagement‘
• Hobby en vrije tijd: hondenverzorging, tuinontwerp, astrologie, kindervoeding en nog meer hobby cursussen
  • Voorbeeld: ‘Nagelstyling met acryl‘, ‘Binnenhuisarchitectuur‘
• MBO- en HBO-opleidingen: erkende diploma’s via modulair afstandsonderwijs
  • Voorbeeld: ‘MBO Verzorgende IG‘, ‘HBO Bachelor Bedrijfskunde‘

Op de cursuspagina’s kom je meer te weten over de inhoud van de opleidingen, wat de verschillen tussen de instituten zijn en welke prijs gevraagd wordt.

Is een thuisstudie iets voor jou?

Nu we de voor- en nadelen van een thuisstudie hebben besproken, kun je voor jezelf bepalen of een thuisopleiding goed bij je past. Dit is het geval als je:

• zelfstandig kunt werken
• bereid bent zelf je tijd in te delen
• een concreet doel voor ogen hebt (bijvoorbeeld: omscholing, promotie, nieuwe hobby)
• motivatie kunt opbrengen zonder externe druk

Twijfel je nog? Stel jezelf deze vragen:

• Heb ik een rustige plek om te studeren?
• Heb ik minimaal 2 uur per week beschikbaar?
• Ben ik bereid om af en toe iets uit te zoeken of te regelen (zoals een examenlocatie)?
• Kan ik omgaan met digitale leeromgevingen?

Is het antwoord meestal “ja”? Dan is de kans groot dat een thuisstudie goed bij jou past.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Is een thuisstudie erkend?
Sommige wel, sommige niet. Let op keurmerken zoals NRTO, CEDEO, of bekijk of de opleiding leidt tot een officieel MBO/HBO-diploma.

Krijg ik begeleiding?
Ja, bij veruit de meeste opleidingen krijg je feedback van een docent via de digitale leeromgeving.

Hoe lang duurt een thuisopleiding?
Dat verschilt per opleiding: van een paar weken (korte cursus) tot 2 jaar (volwaardige MBO-opleiding). Vaak kun je versnellen.

Kan ik examen doen?
Ja. Voor erkende diploma’s leg je een examen af bij een officiële instantie of op locatie van de aanbieder.

Wat kost het gemiddeld?
Een korte cursus kost tussen tientallen euro’s en 400 euro. Een langere opleiding (bijvoorbeeld MBO niveau 4) kost vaak 1.000 tot 3.000 euro.

Is een thuisstudie geschikt als ik dyslexie of ADHD heb?
Dat hangt af van je persoonlijke situatie, maar veel thuisstudies bieden extra ondersteuning of aanpassingen. De flexibiliteit kan juist een voordeel zijn. Neem van tevoren contact op met de instituten en vraag naar de mogelijkheden.

Hoe weet ik of een thuisstudie goed is?
We hebben duizenden ervaringen verzameld van de verschillende instituten. Kijk op thuisstudie ervaringen voor meer informatie.